Doğal taşların orijinalliği nasıl anlaşılır? Diye merak ediyorsanız, işinize yarayacak tüm yöntemleri burada bulabilirsiniz. Malum olduğu üzere pek çok şeyin gibi, doğal taşların da sahteleri yapılarak piyasaya sürülüyor. Bu nedenle doğal taşı anlama yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak önem taşıyor.

Ne yazık ki bunu kolaylıkla fark etmenin bir yolu bulunmuyor. Bazı yöntemler önemli ipuçları verse de, kesin sonuç için taşın uzman bir gemolog tarafından incelenmesi gerekiyor.

Gerçek Doğal Taş Nasıl Anlaşılır?

Gerçek doğal taşlar, yapay olarak üretilmemiş ve doğada oluşmuş mineral parçacıklardır. Bunlar, görünümleri, yapıları, renkleri ve diğer özellikleri ile yapay taşlardan farklıdır. Gerçek doğal taşların anlaşılması için, onların fiziksel ve kimyasal özellikleri incelenmelidir. Ayrıca, gerçek doğal taşlar genellikle daha pahalıdır ve daha sınırlı miktarda bulunurlar. Uzmanların tavsiyesine başvurmak gerçek taşların yapay olanlarından ayırt edilmesinde yararlı olabilir.

Doğal Taşların Orijinalliği Nasıl Anlaşılır?

Talebin çok, fakat rezervin az olduğu değerli taşların sentetik ve sahte olanları üretilmeye başlandı. Bu ise insanların aklında, ‘aldığım taş gerçek mi? Değil mi? Nasıl anlarım?’ şeklindeki soru işaretlerinin artmasına yol açtı.

Her şeyden evvel, bir taşın gerçek olup olmadığını anlayabilmek için onun hangi grupta yer aldığını bilmek son derece önemli. Taşları başlıca şöyle gruplandırmak mümkün:

  1. Doğal taşlar (Topaz, Tanzanit, Aleksandrit, Zultanit gibi Yarı değerli taşlar),
  2. Değerli Taşlar (Safir, Yakut, Elmas, Zümrüt gibi mücevher taşları),
  3. Sentetik taşlar,
  4. İşlem görmüş doğal taşlar,
  5. Sahte taşlar.

Değerli taşların kıymetini belirlerken genel olarak şu ölçütler kullanılır:

  • Kesim modeli,
  • Nadirliği,
  • Kristalin temizliği,
  • Renk,
  • Ağırlık (Karat) vs.

Mücevher taşlarının fiyatlandırması buna göre yapılır. Bu taşlar genellikle pahalı fiyatlardan satışa sunulur. Bir taş ederinin altında fiyata satılıyorsa büyük olasılıkla gerçek değil demektir.

‘Taşlar hakkında pek bilgim yok. Doğal taşların gerçek olup olmadığı nasıl anlaşılır?’ diyorsanız, işte deneyebileceğiniz yöntemler:

1. Sertifika:

Kıymetli taşların özel olarak alınmış sertifikaları vardır. Ancak bu sertifika analizi yapılan taşa aittir. Yani her bir doğal taş için ayrı ayrı analiz yapılması gerekmektedir. Bunun sonucunda aldığınız sertifikalar geçerli olup, herhangi bir firmadan almış olduğunuz sertifikaları bu doğrultuda sorgulamalısınız!

2. Taşın Özelliklerini İyi Bilin ve Karşılaştırma Yapın:

Gerçek doğal taş nasıl anlaşılır? Sorunuza cevap bulmak istiyorsanız, almayı düşündüğünüz taşlarla ilgili detaylı araştırma gerçekleştirin. O kristalin veya taşın sahip olduğu kimyasal ve fiziksel özellikleri öğrenin. Meselâ; içerdiği mineraller, özgül ağırlığı, sertlik değeri vb.

İnternet üzerinden ürünleri incelerken bu özellikler açısından değerlendirme yapabilirsiniz. Böylelikle almak istediğiniz taşın sahte olup olmadığına ilişkin daha kolay fikir sahibi olursunuz.

3. Sertlik Derecesini Belirlemeye Çalışın:

Her değerli ve yarı değerli taşın Mhos skalasına göre bir sertlik değeri vardır. Alacağınız taşın Mhos cetvelinde belirtilen sertlik derecesine sahip olup olmadığını görmek için bazı testler yapabilirsiniz.

Örneğin; taşlar içerisinde en sert olanı elmastır. Elmaslar camı çizebilirler fakat cam, elması çizemez. Çünkü bir elması yalnız farklı bir elmas çizer.

Kuvars grubundaki taşların sertlik değeri ise genellikle 7 civarındadır. Bu taşlar üzerinde çizik bırakmak için, ondan daha yüksek sertlik değerine sahip bir taşın kullanılması yeterlidir.

‘Talk’ diye bilinen ve sertlik derecesi 1 olan taşlarda ise tırnağınızla dahi kolaylıkla çizik oluşturabilirsiniz.

4. Taşın Kristal Yapısında Gerçekleşen Optik Olayları Gözlemlemeyi Deneyin:

Yukarıdaki yöntemlere ilâveten; doğal taşların gerçek olup olmadığı nasıl anlaşılır? Diyenlerin tercih edebileceği bir başka alternatif, kristal yapısına yakından bakmaktır.

Saydam taşların kristal yapılarında meydana gelen optik hâdiseler, bu taşların hakiki mi sahte mi olduğu noktasında belirleyici rol üstlenebilir. Söz konusu taşlarda çoğu zaman yansımalar ve kırılımlar göze çarpar. Eğer bunları görmüyorsanız onun taş değil cam olma olasılığı vardır.

Opak veya yarı saydam taşların ise damarlı bir yapısı mevcuttur. Böyle bir taşa sahipseniz ve damarlı bir yapısı yoksa, muhtemelen elinizdeki taş gerçek değildir.

5. Taşta Bulunan Kusurları Büyüteç ile Tespit Edin:

Doğal taşlar yapısı gereği tamamıyla pürüzsüz değildirler. Yüzeylerinde baloncuklar veya çatlaklar yer alır. Sahte taşlar ise son derece pürüzsüzdür ve daha az kusur barındırır.

Büyüteç kullanarak taşın üzerindeki kusurları belirleyebilirsiniz. Böylelikle, doğal taşın gerçek olduğunu nasıl anlarım? Şeklindeki soru işaretini daha kolay giderebilirsiniz.

6. Kristal Yapısıyla İlgili Bilgi Edinin:

Değerli taşların orijinalliği nasıl anlaşılır? Sorusuna cevaben kristal yapısından da bahsetmemiz gerekir. Buna şöyle bir örnek verebiliriz:

Ametist taşı çoğunlukla ufak dişli kristaller halindedir. Buna mukabil, Sitrin taşlarının oluşturduğu kristaller ise daha büyük dişler halindedir.

Turmalin ise daha farklı bir kristalleşme yapısıyla karşımıza çıkar. İşlenmemiş bir Turmalin taşı parlayan bir odun parçası gibi gözükebilir.

7. Rengine Dikkat Edin:

Gerçek doğal taş nasıl ayırt edilir? Diye araştırma yapıyorsanız, renk hususunu da yabana atmamalısınız. Bir taşın rengi fazlasıyla canlıysa, boyama olma ihtimâlinin bulunduğunu söyleyebiliriz.

Bir pembe kuvarsı ele alalım. Bu taşın hem beyaza çlan açık pembe tarafları, hem de canlı pembe kısımları bulunur. Koyu kısımların fiyatı görece daha yüksektir. Çünkü bunlar daha kaliteli olarak kabul görür.

8. Isıya Maruz Bırakın:

Doğal taşların orijinalliği nasıl anlaşılır? Diye düşünenlerden biriyseniz, bu yöntemi çok dikkatli uygulamanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Yoksa taşlarınıza büyük zarar verebilirsiniz.

Sentetik bir taş, ısıtılınca erir ya da boyası kar. Gerçek doğal taşlarda bu tür durumlara rastlanmaz.

Fakat aşırı derecede ısıya maruz kalırsa doğal taşların deforme olması ve renk değiştirmesi mümkündür.

9. Saç Teli Testi Yapın:

Kimi kaynaklar, doğal taşların orijinal olup olmadığı nasıl anlaşılır? Sorusunu yanıtlarken saç teli testinden bahseder. Bunun bilimsel geçerliliği yoktur ancak yine de kısaca anlatmamız gerekirse:

Elinizdeki taşa bir saç teli sarın. Ardından ateşe tutun. Eğer saç teli yanarsa taş gerçek değil demektir.

  • Uyarı! Bu yöntem; organik kökenli taşlarda (inci gibi) veya reçine kökenli taş çeşitlerinde (kehribar vb.) uygulanmaz. Aksi takdirde taş ciddi zarar görerek kullanılamaz hâle gelebilir.

Doğal Taşları Orjinalliği Hakkında Genel Değerlendirme

Doğal taşların orijinalliği nasıl anlaşılır? Diye düşünüyorsanız bu hususta kolayca uygulanabilecek, yüzde yüz geçerli bir yöntem olmadığını bilmelisiniz. Her taşın türü ve özellikleri farklıdır. Işıltı, renk, saydamlık ve şekil gibi unsurlar da taşları birbirinden ayırır.

Yukarıdaki yöntemler size, doğal taşların gerçek olup olmadığına yönelik fikir verebilir. En sağlıklı ve kesin sonuç ise taş bilimi alanında uzmanlaşmış birinin değerlendirmesiyle ortaya çıkar.